Plandelen, wat? Misschien klinkt het je onbekend in de oren, misschien heb je er vaag weleens van gehoord. Het is eigenlijk heel simpel: je gaat wandelen én je raapt onderweg afval op. Je doet iets goeds voor de wereld, je hoofd wordt er rustig van, je voelt je fitter én je hart een stukje lichter.

Wij spraken met Berend Torensma uit Dokkum. Hij plandelt al jaren en vertelt vol enthousiasme waarom hij niet meer zonder wil.

De zee roept

Berend woont in het noorden van Friesland. Daar waar de horizon oneindig lijkt en de zee altijd dichtbij is.

“Ik moet gewoon af en toe de zee zien,” vertelt hij. “Anders word ik wat onrustig. Dus stap ik in de auto, tien minuten later ben ik er. Dan wandel ik, ren ik, neem de hond mee of mijn dochters. Dat is echt genieten.”

Voor hem hoort het bij elkaar: genieten van de natuur én er iets voor terugdoen.

Hoe het begon

Het zaadje werd al vroeg geplant. Thuis leerde Berend: afval hoort niet op straat. Zijn moeder raapte onderweg regelmatig iets op. Zijn vader had een afvalgrijper. Toen zijn vader overleed, gaf zijn moeder die grijper door aan Berend.

“Dan loop je zo’n rondje en overal ligt troep. Op een gegeven moment dacht ik: waarom zou ik dat laten liggen? Ik kan het ook gewoon meenemen.”

Sindsdien plandelt hij trouw. Al meer dan drie jaar.

Héél veel afval

Wie plandelt, ziet het pas écht: hoeveel rommel er ligt. Plastic flesjes, snoeppapiertjes, lege chipszakken en blikjes. Sinds het restaurant met de grote gele M in de buurt is gekomen, ligt ook dát verpakkingsmateriaal vaker in de berm. Soms voelt het alsof een mooi stukje natuur in een paar dagen kan veranderen in een vuilnisbelt. Toch laat Berend zich er niet door ontmoedigen. Integendeel.

“Het stoort me als ik afval zie, maar ik weet ook: ik kan verschil maken door het mee te nemen. En dat geeft juist motivatie.”

Goed voor mens en dier

Wat Berend misschien nog het meest raakt, is het besef hoeveel schade afval veroorzaakt. Jaarlijks sterven duizenden koeien doordat er plastic of blik in hun voer terechtkomt. Vooral scherpe stukjes zijn levensgevaarlijk.

Maar plandelen geeft ook mooie momenten. Mensen steken hun duim op, zeggen “Goed bezig!” of maken een praatje. Dat doet iets met je. Het maakt plandelen niet alleen nuttig, maar ook sociaal.

Bijzondere vondsten

Niet alles wat Berend tegenkomt is naar. Soms zit er een vleugje humor in.

Zo vond hij ooit een spoor van spekjes: om de 50 meter lag er eentje, wel anderhalve kilometer lang. “Alsof iemand een Klein Duimpje-pad had uitgelegd,” lacht hij. Er lag geen schat aan het einde, maar wel een glimlach op zijn gezicht.

Zelf beginnen? Heel makkelijk

Voor Berend is plandelen inmiddels een tweede natuur, maar hij zegt: iedereen kan klein beginnen. Je hoeft geen afvalgrijper te hebben, een paar handschoenen is al genoeg. Het belangrijkste is dat je het gewoon een keer probeert. Vaak merk je na één wandeling al wat het met je doet. Er bestaan zelfs apps, zoals Helemaal Groen. In de app kan iedereen zien welke route is 'schoongemaakt' en wanneer voor het laatst. Sommige gemeenten hebben ook opschoonpakketten die je kunt lenen: met grijper, handschoenen en zakken van gerecycled plastic. Check dit bij jouw gemeente of lees meer over zwerfafval op Nederland Schoon.

Dus waar wacht je nog op?

Wij hebben een leuke uitdaging voor je klaarstaan in de Samen Fitter app. Ga naar de uitdaging en begin vandaag nog! Heb je de app nog niet? Geen probleem! Via dezelfde link kom je direct in de App Store of Google Play om de app te downloaden. Zoek daarna op "Ontdek de kracht van de natuur" en doe mee!