Vorige maand woog Bouwe nog 195 kilo. Nu blijft de weegschaal steken bij 170 kilo. Dankzij zijn maagverkleining, viel hij 25 kilo af. Dat klinkt misschien als een quick fix. Maar de ingreep is onderdeel van een meerjarig traject gericht op bewustwording en leefstijlverandering. We gaan in gesprek met Bouwe over zijn transformatie, die net zozeer draait om het mentale, als om het fysieke aspect. En over zijn nieuwe kijk op eten.
In dit interview
Is je gewicht voor jou altijd een uitdaging geweest?
Wat voor invloed had je gewicht op je gezondheid?
Wat was de trigger voor jouw transformatie?
Hoe verliep het traject tot aan je maagverkleining?
Hoe verliep de operatie?
Hoe ga je nu met eten om en wat moet je doen en juist laten?
Doe je nu ook anders boodschappen?
En wat merk je aan je gezondheid?
Hoe kijk je nu naar de toekomst en wat zijn je doelen?
Heb je tips voor anderen die te zwaar zijn?
Is je gewicht voor jou altijd een uitdaging geweest?
Gek genoeg was ik tot mijn tiende broodmager. Ze maakten ze zich toen zelfs zorgen of ik wel genoeg binnenkreeg. Toen ik eenmaal in de pubertijd kwam, nam mijn gewicht behoorlijk toe. Eigenlijk is het sindsdien een continu proces van gewichtstoename gebleven.
In 2013 ben ik naar een diëtist gegaan en toen woog ik al 144 kilo. Ik heb toen een dieet met shakes gedaan en kreeg er 16 kilo af. Maar die zaten er net zo hard weer aan. Daarom wist ik al, een dieet heeft geen zin. Een dieet heeft namelijk een begin en een eind. Structureel verandert het helemaal niets aan je eetgewoontes. Het moet je leefstijl worden.
Mijn moeder had het ook. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was zij een jaar of 12. Zij had altijd het idee ‘je moet je bord leeg eten.’ En mijn ouders schepten flink wat op, want ‘je moet goed eten om gezond te blijven’. Ik heb daarom best wel moeite om eten te laten staan of weg te gooien. Dus dan ga je door tot je bord leeg is.
En natuurlijk ben je gevoelig voor de dingen die je ruikt en die je ziet, of die in de aanbieding zijn. Dan koop je iets omdat het normaal duurder is en eet je het maar op omdat het anders over de houdbaarheidsdatum gaat. Op een gegeven moment koop je alleen nog maar kwantiteit. En ben je alleen nog maar met eten bezig en hoe je in je behoefte kan voorzien.
Wat voor invloed had je gewicht op je gezondheid?
Traplopen werd steeds lastiger. Ik kon niet meer bukken. Als ik op een diepe bank zat, kon ik niet meer omhoog komen. Ik durfde niet meer op keukentrapjes, want die gaan vaak maar tot 110 kilo. Fietsen kunnen ook maar tot een bepaald gewicht dragen. Het kopen van kleren werd steeds meer een opgave. Ik koop eigenlijk alleen online kleding via een aantal gespecialiseerde sites.
En dat is dan het fysieke ongemak, maar ook mentaal doet het veel met je. Het leven wordt gewoon steeds moeilijker, je wordt er steeds meer mee geconfronteerd en voelt je steeds minder goed over jezelf.
Wat was de trigger voor jouw transformatie?
Mijn topgewicht is 195 geweest. Ik zat echt in de categorie loodzwaar. Mijn voorland was dat ik nu al boven de 200 kilo zou zijn. Ik speelde eigenlijk al langer met het idee van een maagverkleining. Ik hikte er steeds tegenaan, omdat je echt ingrijpt in je lichaam. Maar op een gegeven moment sloeg de weegschaal zo ver door, dat de fysieke beperkingen steeds zwaarder gingen tellen. Dus er moest iets gebeuren.
Toen hoorde ik op een gegeven moment dat een ex-familielid van me een maagverkleining had gedaan. En toen dacht ik bij mezelf ‘als hij het kan, dan kan ik het ook’. Dat was net het zetje dat ik nodig had om de boel in gang te zetten.
Hoe verliep het traject tot aan je maagverkleining?
Ik heb me laten verwijzen door de huisarts. De intake bij het MCL was met een psycholoog, een diëtiste en een arts. Dan wordt bepaald of je toegelaten wordt of niet. Dat hangt er onder andere vanaf of dit het laatste redmiddel voor jou is, of dat er nog andere manieren zijn. Ze beoordelen ook het medische risico. En ze kijken naar wat jou drijft en of een maagverkleining dan wel de oplossing is.
In het traject wordt je voorbereid op de operatie en je leven erna. Want de operatie is nog maar het begin. Daarna moet je op een hele andere manier eten en met je lichaam omgaan. Je werkt bijvoorbeeld ook aan je gevoel van verzadiging. Bij mij is het verzadigingshormoon, dat zegt dat je vol zit, helemaal kapot gegeten. Dus ik kon én veel eten én de hele tijd doorgaan met eten. Je leert ook mindful te eten, dus ‘houd je aandacht bij het eten en doe het niet hap snap tussendoor.’
De aanpak van de diëtiste, Judith van Gennip, was eigenlijk precies wat ik zocht. Zij zegt niet ‘Je moet vandaag 2 crackers met kaas eten en ‘s middags een gekookt ei’, maar gaat meer in op de achtergrond van het eten. Daarmee word je je bewust van wat je beweegt om te eten.
Omdat mijn BMI boven de 35 was, moest ik 3 weken predieet doen voor de operatie. Niet om af te vallen, maar om je lever te laten slinken. Want het operatiegebied zit net onder de lever, dus hoe soepeler de lever, hoe makkelijker de operatie.
Je krijgt begeleiding in een groep, en alle 9 zaten we in het traject voor een maagverkleining. De oudste deelnemer is 69 en de jongste in de 30. We hebben onze obstakels en valkuilen gedeeld, een predieet gevolgd en zijn nu allemaal geopereerd. Wij worden als groep tot 2025 begeleid. Dat is de kracht van dit traject, dat je elkaar kan helpen en motiveren, voor, tijdens en na de maagverkleining.
Hoe verliep de operatie?
Ik heb een mini gastric bypass gekregen. Dat betekent dat een deel van mijn maag is dichtgemaakt en ik heb een andere verbinding met mijn darm gekregen. De operatie ging bijzonder goed. In drie kwartier was het klaar. In no time kon ik ook weer water drinken en bouillon.
De eerste week mag je alleen vloeibaar eten. De eerste dag dat ik weer vast eten mocht, nam ik crackers met zalm. Dat viel wel in een diep gat. Ik ben nu 3 weken verder, ben 25 kilo lichter en het gaat fantastisch.
Hoe ga je nu met eten om en wat moet je doen en juist laten?
Veel mensen denken dat je er met een maagverkleining in een keer vanaf bent, maar het tegendeel is waar. Er is een complete leefstijlverandering nodig. Je lichaam reageert na een maagverkleining heel anders op eten.
Daarom moet ik zes keer per dag kleine porties eten. Van vet of te veel suiker krijg ik last. Van te veel suiker gaat je lichaam bijvoorbeeld veel insuline aanmaken en dan kun je een hyper krijgen. Ik moet eten en drinken gescheiden houden. Daar moet minimaal een half uur tussen zitten. Als je te veel drinkt, blijft de laatste slok halverwege hangen. Bier laat ik staan, want daar zit koolzuur in en veel suiker. Net als vruchtensappen en taart. Als je verkeerd eet, zit je de hele avond op het kleine kamertje. Dus als je ongezond bezig bent laat je lichaam direct weten wat het daarvan vindt.
Doe je nu ook anders boodschappen?
Ik neem tegenwoordig mijn leesbril mee naar de supermarkt. Dan schrik je je soms helemaal wild wat er in producten zit. In sauzen zit bijvoorbeeld enorm veel suiker. Het is dus echt goed opletten wat je in huis haalt.
Waar ik eerst op kwantiteit boodschappen deed, ga ik nu voor kwaliteit. Dus ik haal grof volkoren brood bij de bakker en voor vlees ga ik naar de slager. Dat zijn de beloningen die ik mezelf gun. Vroeger was ik alleen maar bezig met vullen en nu ben ik aan het genieten van mijn eten. Heel af en toe zondig ik wel, maar het grote verschil met eerder is dat ik ook dát nu met mate doe. Mijn maag zegt nu vanzelf tegen mij ‘het is genoeg, het is klaar’.
En wat merk je aan je gezondheid?
Nu ik die 25 kilo kwijt ben kan ik weer mijn veters strikken. Kleren die eerst te strak zaten, zitten nu ruim. Dus waar ik eerst uitgroeide, daar groei ik nu weer in. Ik merk dat ik makkelijker de trap op loop. Ik heb meer energie. Ik voel me fysiek en mentaal beter. Dat heeft niet alleen te maken met het gewicht dat je kwijtraakt, maar ook met het feit dat je er bewust mee bezig bent. Dat je complimenten krijgt van mensen, dat je trots ben dat je die stap hebt genomen.
Naarmate je zwaarder wordt raak je in een vicieuze cirkel. Want bewegen wordt moeilijker en daardoor word je nog zwaarder. Nu werkt het andersom. Bewegen gaat makkelijker, dus is het ook weer leuk en verbrand je meer calorieën. Ik heb weer zin om te wandelen en te bewegen.
Hoe kijk je nu naar de toekomst en wat zijn je doelen?
Ze zeggen dat ik na mijn operatie 70% van mijn overgewicht kwijt kan raken. Dat komt in mijn geval neer op 70 kilo. Maar waar ik uiteindelijk tevreden mee ben, is als ik goed in mijn vel zit. Anders draait het om een getal, in plaats van om je gezondheid.
Ik wil mobieler worden. Ik geef basketbal aan een groep jongens. Als er eerder een bal langs mij rolde, kon ik die niet oppakken omdat ik niet kon bukken. Mijn doel is om straks weer gewoon een partijtje mee te kunnen doen. Ik heb 2 kinderen en ik heb ze verteld dat als ik flink ben afgevallen, we weer eens op reis gaan. Naar Turkije of Griekenland bijvoorbeeld. Toen ze klein waren zijn we daar wel eens geweest, maar sindsdien nooit meer. Dat is een stok achter de deur, om die doelen te kunnen bereiken.
Heb je tips voor anderen die te zwaar zijn?
Voorschrijven wat je moet eten is geen duurzame oplossing voor gewichtsverlies. Ik denk dat voor mensen die worstelen met hun gewicht, het mentale aspect het zwaarst is. Je wordt namelijk constant geconfronteerd met je eigen falen. En het is helemaal geen falen. Want er zijn altijd omstandigheden en redenen. En de een wordt nou eenmaal makkelijker dik dan de ander. Dus zoek een diëtist die hier ook aandacht voor heeft. Dan krijg je inzicht in wat voor type eter jij bent en wat je triggert.
En voor de mensen die een maagverkleining overwegen: Ik had dit eerder willen doen, maar ik durfde niet. Net zolang tot ik met mijn rug tegen de muur stond en geen andere opties meer had. Ja, het is een medische ingreep en ja, je moet je leefstijl aanpassen na de operatie. Maar uiteindelijk brengt het je meer dan wat het je kost. Dus als je dit traject aan wil gaan, vraag naar de ervaringen van anderen, kijk dan naar wat het je oplevert en zet die stap.
Je komt alleen in aanmerking voor een maagverkleining bij ernstig overgewicht en als je te zwaar bent om op eigen kracht af te vallen. Als je huisarts denkt dat een maagverkleining bij je past, verwijst hij je naar een ziekenhuis om te onderzoeken of je in aanmerking komt.
Kun je nog wel onder begeleiding afvallen, dan biedt een leefstijlprogramma misschien een oplossing. Gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) is een programma dat helpt om de gezondheidsrisico’s te verminderen. Hierbij krijg je begeleiding om gezonder te eten, meer te bewegen en je leert deze gewoontes vast te houden. Het programma duurt 2 jaar.
